កម្មវិធីសិក្សាសមថវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន

      ‑កាលបរិច្ឆេទប្រចាំឆ្នាំ

      ក្នុងមួយឆ្នាំមានការសិក្សារយៈពេលប្រាំបួនខែ សម្រាកចំនួនបីខែ។ សិក្សាចាប់ពីថ្ងៃ ១ កើត ខែវិសាខ រហូត ដល់ ១៥ កើតខែអស្សុជចំនួន ៥ ខែកន្លះ។

        ចាប់ពីថ្ងៃ ១ រោច ខែអស្សុជ ដល់ថ្ងៃ ១៥ រោច ខែអស្សុជ កន្លះខែនេះជាពេលសម្រាក (វិស្សមកាលតូច)។

        ចាប់ពី ១​កើត ខែកត្តិក​ រហូតដល់ ១៥កើត ខែមាឃ ចំនួន បីខែកន្លះនេះ ជាពេលចូលសិក្សា។

        ចាប់ពីថ្ងៃ ១ រោច ខែមាឃ រហូតដល់ថ្ងៃ ១៥ រោច ខែចែត្រចំនួនពីរខែកន្លះនេះជាពេលសម្រាក (វិស្សមកាលធំ)។

      ‑កាលបរិច្ឆេទប្រចាំសប្តាហ៍

        រៀងរាល់សប្តាហ៍មានការសិក្សាដូចតទៅ ៖

·         ថ្ងៃ ១ កើត ២‑៣‑៤‑៥‑៦‑ កើត ជាថ្ងៃសិក្សា

·         ថ្ងៃ ៩ កើត ១០‑១១‑១២‑១៣‑ កើត ជាថ្ងៃសិក្សា

·         ថ្ងៃ ១ រោច ២‑៣‑៤‑៥‑៦ រោច ជាថ្ងៃសិក្សា

·         ថ្ងៃ ​៩ រោច ១០‑១១‑១២‑១៣ រោច ជាថ្ងៃសិក្សា

·         ថ្ងៃ ៧ កើត ៨‑១៤‑១៥ កើត ជាថ្ងៃសិក្សា

·         ថ្ងៃ ៧‑៨ រោច, ១៤ ឬ ១៣ រោច ១៥ ឬ ១៤ រោច ជាថ្ងៃសម្រាក

      ‑កាលបរិច្ឆេទប្រចាំថ្ងៃ

        ពេលព្រឹក ម៉ោង ៧:០០ ដល់ម៉ោង ៩:០០ ម៉ោងសិក្សា

        ពេលល្ងាច ម៉ោង ១៤:០០ ដល់ម៉ោង ១៧:០០ ម៉ោងសិក្សា

      ‑មុខវិជ្ជាសម្រាប់សិក្សា

        មុខវិជ្ជាសម្រាប់ថ្នាក់បឋមវិបស្សនាសិក្សាមាន ៧ គឺៈ

             ១‑ពុទ្ធវិន័យ

             ២‑គោលធម៌

             ៣‑ពុទ្ធប្បវត្តិ

             ៤‑សាសនសុភាសិត

             ៥‑លំហាត់សមាធិ

             ៦‑ឃោសនាអប់រំផ្នែក សីលធម៌ សុភាវធម៌ ។ល។

             ៧‑ឃោសនាអប់រំ ផ្នែកអនាម័យ។

១.កម្មវិធីសិក្សាសមថវិបស្សនាកម្មដ្ឋានចែកជា ៣ថ្នាក់គឺ

        ១.១.បឋមវិបស្សនា ត្រូវសិក្សារយៈពេល ៣ឆ្នាំ

        ២.២.មធ្យមវិបស្សនា ត្រូវសិក្សារយៈពេល ៤ឆ្នាំ

        ៣.៣.ឧត្តមវិបស្សនា ត្រូវសិក្សារយៈពេល ៥ឆ្នាំ។

        ១‑១‑បឋមវិបស្សនា

        មានការសិក្សាអស់រយៈពេល ៣ឆ្នាំគឺ

2 ឆ្នាំទី១

        ‑សទ្ធា ៤ យ៉ាង

        ‑សីល ៥

        ‑សីល ៨

        ‑សីល ១០

        ‑សីល ៤

        ‑កម្មបថ ២០

        ‑កម្មបថ ៨០

        ‑ធុតង្គ ១៣

        ‑ចម្រើនខ្យល់ ៤ ត្រកូលខ្លះ។

        ឆ្នាំទី ១ មានមុខវិជ្ជាៈ

        ១.ពុទ្ធវិន័យ រៀនអំពី អាគារិយវិន័យ (កម្មបថ) ។ អនាគារិយវិន័យ (វិន័យសាមណេរ និង ចតុប្បារិសុទ្ធិសីល) ។

        ២.គោលធម៌រៀនតាមសៀវភៅបឋមវិបស្សនា ចាប់ពីការថ្វាយខ្លួន ជាឧបាសក ឧបាសិកា រហូតដល់ធុតង្គ ១៣ ។

        ៣.ពុទ្ធប្បវត្តិ សិក្សាអំពីព្រះពុទ្ធ ២៤ ព្រះអង្គ តាមសៀវភៅពុទ្ធប្បវត្តិ (ទូរេ-និទាន) ។

        ៤.សាសនសុភាសិត តាមសៀវភៅ សាសនសុភាសិតថ្នាក់ត្រី ។

        ៥.លំហាត់សមាធិ គោរពប្រតិបត្តិ អ​ប់រំចិត្តតាមសៀវភៅ បឋមវិបស្សនា ធ្វើចិត្តឲ្យមានសីល បានដល់សីល ៥‑៨‑១០ និងសីល ៤, ចម្រើនសមាធិ បានដល់អានាបានស្សតិ (ខ្យល់ ៤ ត្រកូល) ។

        ៦.ឃោសនាអប់រំ អំពី សីលធម៌ រស់នៅប្រចាំថ្ងៃក្នុងសង្គម ។

        ៧.ឃោសនាអប់រំអំពីអនាម័យ ស្តីពីការរៀបចំការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ យ៉ាងណាដែលនាំឲ្យមានសុខភាពល្អ ។

 2 ឆ្នាំទី២

        សិក្សាសមថកម្មដ្ឋានចំនួ​ន ៣៥ ដូចខាងក្រោមនេះ

        ‑ពុទ្ធានុស្សតិ ១                               ‑ធម្មានុស្សតិ ១

        ‑សង្ឃានុស្សតិ ១                             ‑សីលានុស្សតិ ១

        ‑ចាគានុស្សតិ ១                              ‑ទេវតានុស្សតិ ១

        ‑មរណានុស្សតិ ១                           ‑ឧបសមានុស្សតិ ១

        ‑អាហារេបដិកូលសញ្ញា ១                 ‑ចតុធាតុវវដ្ឋាន 

​​​​​         ‑អសុភ ១០

        ‑កាយគតាសតិ ១

        ‑ព្រហ្មវិហារ ៣

        ‑កសិណ ១០

        ‑អានាបានស្សតិ ១

អសុភ១០, កាយគតាសតិ១០, ព្រហ្មវិហារ៣, កសិណ១០ និងអានាបានស្សតិ១ សម្រេចត្រឹមថ្នាក់បឋមឈាន។

        មុខវិជ្ជាសម្រាប់បឋមវិបស្សនាឆ្នាំ ទី ២

        ១.ពុទ្ធវិន័យៈ សិក្សាវិន័យតាមសៀវភៅវិន័យថ្នាក់ទោ

        ២.គោលធម៌ៈ សិក្សាអំពីកម្មដ្ឋាន ៣៥ តាមសៀវភៅបឋមវិបស្សនា

        ៣.ពុទ្ធប្បវត្តិៈ សិក្សាអំពីព្រះពុទ្ធចាប់បដិសន្ធិដល់បានត្រាស់ដឹងតាមសៀវភៅ ពុទ្ធប្បវត្តិកថា (វិទូរេនិទាន)

        ៤.សាសនសុភាសិតៈ សិក្សាតាមសៀវភៅ សាសនសុភាពសិតថ្នាក់ទោ

        ៥.លំហាត់សមាធិៈ គោរពប្រតិបត្តិ ចម្រើនកម្មដ្ឋាន ៣៥ តាមសៀវភៅគោលធម៌បឋមវិបស្សនា

        ៦.សិក្សាអំពីច្បាប់ ដែលទាក់ទងនិង សង្គមមានច្បាប់ រដ្ឋប្បវេណីជាដើម

        ៧.អនាម័យ អប់រំអំពីរបៀបរស់នៅ នាំឲ្យមានសុខភាពល្អ ។

2 ឆ្នាំទី៣

        សិក្សាវិបស្សនាកម្មដ្ឋានដូចតទៅ

        ‑ទ្វារ ៦

        ‑អារម្មណ៍ ៦

        ‑រូបចំនួន៩

        ‑នាម ៥

        ‑ហេតុបច្ច័យរបស់នាមរូប

        ‑ត្រៃលក្ខណ៍

        ‑ឧទយព្វយញ្ញាណ (ធម៌កើត‑រលត់)

        ‑អនុបស្សនា ៧។

        មុខវិជ្ជាសម្រាប់បឋមវិបស្សនាឆ្នាំ ទី ៣

        ១.ពុទ្ធវិន័យៈ រៀនអំពីវិន័យផ្សេងៗ និងសង្ឃកម្មតាមសៀវភៅ វិន័យថ្នាក់ឯក ។

        ២.គោលធម៌ៈ សិក្សាពីវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន តាមសៀវភៅ បឋមវិបស្សនា

        ៣.ពុទ្ធប្បវត្តិៈ សិក្សាចាប់ពីក្រោយព្រះពុទ្ធបានត្រាស់ដឹង​ដល់បរិនិព្វាន តាមសៀវភៅពុទ្ធប្បវត្តិកថា (សន្តិកេនិទាន)

        ៤.សាសនសុភាសិតៈ សិក្សាតាមសាសនសុភាសិតថ្នាក់ឯក ។

        ៥.លំហាត់សមាធិៈ សិក្សាអំពីវិបស្សនាកម្មដ្ឋាន តាមសៀវភៅបឋមវិបស្សនា ។

        ៦.សិក្សាអំពីច្បាប់ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលទាក់ទងនិងសង្គម ។

        ៧.សិក្សាអំពីរបៀបរស់នៅ នាំឲ្យមានសុខភាពល្អ ។